Victor Hugo, BİR İDAM MAHKÛMUNUN SON GÜNÜ Özet:

İsminin ve suçunun bilinmediği genç bir adam çok ağır bir ceza almamanın umuduyla mahkemeye çıkar. Fakat mahkeme tarafından beş haftalık süre ile idam cezasına çarptırılır. O günden itibaren mahkûm ölüme gün saymaya başlar ve her geçen gün içini saran ölüm korkusu onu gittikçe bitirir.

Her biri daha sıkıntılı ve korkunç geçen bu günlerde adam, geçmiş yıllardaki yaşamını, özgürlüğünü ve ailesini düşünür. En son bir sene önce gördüğü üç yaşındaki kızı Marie'nin ileriki yaşantısında ne kadar eksik ve dışlanarak büyüyeceği gerçeği onu kahreder. Kürek cezasından nefret ettiği halde, keşke kürek cezası alsaydım deyecek raddeye gelir.

Zorlu bekleyiş sonunda idam günü gelir çatar. Mahkûm, gardiyanların ona karşı iyimser davranışlarından o günün idam günü olduğunu anlamıştır. Adam yine kızını düşünmeye başlar, içinden; küçük bir kızın babasının öldürülmesinin ne kadar kötü bir şey olduğunu keşke anlasalar diye geçirirken onu son kez görmesi için kızını getirirler. Onu öpüp koklarken kızının çekimserliği dikkatini çeker ve kızına bir babası olup olmadığını sorar. Kız babasını öldüğünü söyleyince adam yıkılır. Tek yaşamak istediği yerden, kızının hafızasından da silinmek zaten onu ölmekten beter etmiştir.

Saat 16:00'a yaklaşıyordu. Adamı yavaş yavaş idam için hazırlanan yere götürüyorlardı. Etrafta izlemek için gelen yüzlerce insan. Bir annenin çocuğunun, bir kadının kocasının, bir çocuğun babasının canice öldürülmesinden zevk alan ve bunu keyifle izleyen yüzlerce insan. Kimse idamın sonucunda geride kalanları düşünmüyordu.Tek düşündükleri bu kötü şeyden zevk almaktı. Ve saat 16:00. Halkın bağırış çağırışları arasında adam idam edilir. Tabii hiç kimse adamla birlikte geride bıraktıklarının, ailesinin, onların geleceğinin de sonunun getirildiğinin farkında değildir.

Bir İdam Mahkûmunun Son Günü, tüm dünyada vahşice yapılan idamların bitmesi için, yazıldığı dönemde ve ileriki yıllarda ses getirmiş, Victor Hugo'nun, bu yapılanların doğurduğu sonuçları ve idamın desteklenecek hiç bir tarafı olmadığını savunduğu çok etkileyici bir dünya klasiğidir.